زنجیره فولاد از استخراج سنگ‌آهن تا تولید محصولات نهایی و مصرف‌کننده، طیفی از فعالیت‌ها و پروژه‌ها را شامل می‌شود. بسیاری از مراحل این زنجیره بسیار سرمایه‌بر، بلندمدت و وابسته به مجوزها و زیرساخت‌های سنگین هستند؛ بنابراین برای کرادفاندینگ مناسب نیستند. اما بخش‌هایی وجود دارد که با سرمایه کمتر، زمان بازگشت کوتاه‌تر و ریسک عملیاتی پایین‌تر، قابلیت جذب سرمایه عمومی را دارند.

۲. تحلیل زنجیره فولاد از منظر قابلیت تأمین مالی جمعی

۲-۱. اکتشاف و استخراج سنگ‌آهن

• مزایا: ارزش اقتصادی بالا

• معایب: نیاز بالا به سرمایه، ریسک بالا، دوره بازگشت طولانی، نیاز به مجوزهای سنگین

• نتیجه: نامناسب برای کرادفاندینگ

۲-۲. فرآوری اولیه (کنسانتره، گندله)

• سرمایه‌بر، زمان‌بر و نیازمند تکنولوژی و زیرساخت‌های بزرگ

• نتیجه: کمتر مناسب

۲-۳. احیای مستقیم و فولادسازی (آهن اسفنجی، فولاد خام)

• نیاز به هزاران میلیارد تومان سرمایه

• ریسک عملیاتی و فنی بالا

• نتیجه: نامناسب برای کرادفاندینگ

۳. بخش‌های مناسب زنجیره فولاد برای کرادفاندینگ

در این بخش، حوزه‌هایی که بهترین تناسب را با کرادفاندینگ دارند معرفی می‌شوند.

۳-۱. تولید قطعات مصرفی و یدکی (قطعات صنعتی، نسوزها، الکترودها)

چرا مناسب است؟

• سرمایه اولیه محدود

• بازار تضمین‌شده و دائمی

• نیاز مصرفی مداوم مجتمع‌های فولادی

• امکان‌پذیر برای شرکت‌های کوچک و متوسط

نمونه‌ها:

• آجرهای نسوز

• قطعات ریخته‌گری

• تجهیزات انتقال مواد

• پیگمنت‌ها و افزودنی‌های تولید فولاد

۳-۲. پروژه‌های بهره‌وری انرژی و محیط‌زیست

دلایل مناسب بودن:

• هزینه نسبتاً کم

• بازدهی سریع از طریق صرفه‌جویی

• جذابیت برای سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به ESG

مثال:

• سیستم‌های بازیافت حرارت

• غبارگیری و فیلتراسیون

۳-۳. تولید محصولات پایین‌دستی با ارزش افزوده بالا

این بخش از زنجیره معمولاً سرمایه‌بر نیست و بازار محکمی دارد.

نمونه‌ها:

• پروفیل‌ها

• میلگردهای ساختمانی سفارشی

• قطعات خودرو و ماشین‌آلات مبتنی بر فولاد

• ساخت محصولات دانش‌بنیان فولادی

مزایا:

• نیاز به سرمایه کمتر از تولید فولاد خام

• زمان بازگشت سرمایه کوتاه‌تر

• امکان توسعه آسان

۳-۴. انبارداری، لجستیک و حمل‌ونقل هوشمند فولاد

چرا مناسب است؟

• نیاز به سرمایه متوسط

• جریان درآمدی سریع

• قابلیت توسعه مرحله‌ای (Modular)

نمونه:

• سیستم‌های هوشمند ردیابی حمل فولاد

• انبارهای مشارکتی

۳-۵. پلتفرم‌های دیجیتال مرتبط با زنجیره فولاد

پلتفرم‌های خدماتی یکی از بهترین گزینه‌ها هستند.

نمونه‌ها:

• پلتفرم قیمت‌گذاری و تحلیل بازار

• سامانه‌های تریدینگ B2B

• مارکت‌پلیس قطعات مصرفی فولاد

مزایا:

• نیاز به سرمایه کم

• مقیاس‌پذیری بالا

• جذابیت برای سرمایه‌گذاران خرد و فناور

۳-۶. پروژه‌های کوچک مقیاس فرآوری

برخی واحدهای کوچک فرآوری مقیاس کوچک برای کرادفاندینگ مناسب می‌شوند:

مثال:

• واحدهای کوچک بریکت‌سازی

• کارگاه‌های فرآوری ضایعات و تبدیل به شمش

مزایا:

• سرمایه قابل مدیریت

• بازار تضمین‌شده (فولادسازان نیاز مداوم دارند)

۴. معیارهای انتخاب پروژه مناسب برای کرادفاندینگ در زنجیره فولاد

1. سرمایه اولیه کم تا متوسط

2. بازگشت سرمایه کوتاه‌مدت (کمتر از ۲ سال)

3. ریسک عملیاتی پایین

4. بازار مشخص و پایدار

5. امکان مشارکت سرمایه‌گذاران خرد

6. مقیاس‌پذیری پروژه

پروژه‌هایی که این ویژگی‌ها را دارند، بیشترین موفقیت را در تأمین مالی جمعی خواهند داشت.

۵. نتیجه‌گیری

اگرچه صنعت فولاد به‌طور سنتی یک صنعت سنگین و سرمایه‌بر است، اما بخش‌هایی از زنجیره مانند پایین‌دستی‌های فولاد، پروژه‌های بهره‌وری انرژی، قطعات مصرفی، لجستیک هوشمند و پلتفرم‌های دیجیتال فرصت‌های بسیار مناسبی برای کرادفاندینگ ایجاد می‌کنند.

اجرای پروژه‌های کوچک و میان‌مقیاس در این حوزه‌ها می‌تواند به جذب سرمایه‌های خرد و مشارکت عمومی کمک کند و در عین حال خلأهای زیرساختی و فناورانه زنجیره فولاد را پوشش دهد.